In onze veronderstelde participatiesamenleving wordt van burgers verwacht dat zij voldoende zelfredzaam zijn. Ook wordt verondersteld dat inwoners over een netwerk beschikken die hen te hulp schiet als het even niet lukt. Met deze aannames is de inrichting van zorg, inkomensondersteuning en ondersteuning bij schulden opgezet. Gelukkig wordt inmiddels algemeen erkend dat niet iedereen altijd voldoende zelfredzaam is. Dit kan komen doordat problemen tegelijk komen of soms zelfs te groot zijn. Ook kunnen mensen financieel te krap zitten of over onvoldoende cognitieve vermogens beschikken om problemen op te lossen.
Zorguitvoerders signaleerden problemen bij met name de groep kwetsbare jongeren. Deze problemen hebben te maken met het ontbreken van goede woonvoorzieningen, regels en afspraken die niet passen bij de zorgvraag, of de moeilijk toegankelijke loketten voor jongeren met een licht verstandelijke beperking. Vooral de overgang van 18 jaar naar volwassenheid is problematisch, waardoor jongeren tussen wal en schip komen.
In opdracht van de gemeente is het Sociaal Hospitaal een lerend traject begonnen met medewerkers in de uitvoering, beleid en op bestuursniveau. Een bottum-up ontwikkelproces, met als doel om te komen tot een structurele oplossing voor een probleem. Bij het zoeken naar een oplossing wordt in de eerste plaats gekeken naar het oplossen van het probleem, ook als de regelgeving een oplossing in de weg zit. Door middel van individueel maatwerk wordt dus gezocht naar een oplossing voor ogenschijnlijk onoplosbare problemen.
Hoe werkt dat?
Op basis van cases-analyses wordt gekeken wat precies het probleem is, hoe het komt dat mensen tussen wal en schip zijn geraakt of dreigen te raken. De inwoners worden geholpen door maatwerk te leveren die past in de logica van hun leefwereld. Belangrijk hierbij is dat uitvoeringspartners en de gemeente leren van de doorbraken die in de huishoudens gerealiseerd worden. En wat dit betekent voor de ontwikkeling van het lokale sociale domein. Tijdens de laatste inspiratie bijeenkomst van ‘Tussen wal en schip’ zijn vier problemen en oplossingen gepresenteerd. De Groenergraspremie was er een van (zie het plaatje). Sommige woningzoekenden (in de daklozenopvang) zoeken een huis buiten de gemeente Den Haag. Welke gemeente kent dan de bijzondere bijstand voor verhuizen toe? En ook het overdragen van de uitkering naar de andere gemeente gaat niet altijd goed. Hierdoor verblijven mensen onnodig lang in een woonvoorziening. Een oplossing kan zijn dat er een regeling wordt ontworpen waardoor het voor mensen makkelijker wordt om naar een andere gemeente te verhuizen, de Groenergraspremie. Dit kan werken omdat het mensen helpt de stap tot verhuizen te zetten. Maar het kan ook niet werken omdat deze regeling ook weer ingewikkeld wordt vanwege de criteria en verantwoording. De kans van slagen kan vergroot worden door een warme overdracht naar een andere gemeente en de regeling laagdrempelig te houden.
Voor Voorall zijn deze bijeenkomsten belangrijk omdat we vanuit de signalen van onze achterban kunnen meedenken over oplossingen. Regelmatig bereiken ons verhalen van inwoners die zijn vastgelopen in procedures waardoor zij niet verder komen of zelfs dieper in de problemen raken. Onlangs nog meldde een mevrouw zich bij Voorall met een verhuiservaring. Deze mevrouw zocht een aangepaste woning of woning die kon worden aangepast. Vanuit de Wmo vernam zij dat zij een woning eerst moest aanvaarden voordat kon worden beoordeeld of die kon worden aangepast. Inmiddels huurt zij al acht maanden een woning waarin ze niet woont. Een dramatisch voorbeeld van iemand die door knellende regels in de problemen is geraakt. Voorall heeft inmiddels al op diverse plekken aandacht voor dit probleem gevraagd.
Klik op het plaatje voor een vergroting