Welke soorten hulphonden zijn er?

Wist je dat…
… er wel 7 soorten hulphonden zijn?
Bij Voorall krijgen we vaak de vraag ‘Wat is het verschil tussen een hulphond en een blindengeleidehond?’. Reden genoeg om daar eens in te duiken. En wat blijkt? Er zijn zelfs 7 soorten assistentiehonden te onderscheiden. We zetten ze voor je op een rijtje. En ook wat ze doen, en hoe je ze kunt herkennen.

Om te beginnen is het goed om te weten dat hulphonden professioneel opgeleide honden zijn die mensen met een beperking helpen om meer vrijheid en een zelfstandiger leven te ervaren. Bijvoorbeeld mensen met een visuele of lichamelijke beperking, een chronische ziekte of een stoornis. Ook kunnen ze fungeren als een maatje voor jongeren en volwassenen.

Welkom zijn
Sinds 14 juli 2016 geldt het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking in Nederland. Dit Verdrag heeft geleid tot aanpassing van de Wet Gelijke Behandeling op grond van Handicap of Chronische Ziekte (WGBH/CZ). Het is van toepassing op alle terreinen van het leven. Hierin is geregeld dat een assistentiehond altijd welkom is in openbare gelegenheden.
Deze wet bepaalt dat het weigeren van een assistentiehond gelijk staat aan het weigeren van de persoon die een hulphond gebruikt. Formeel is het weigeren van een assistentiehond discriminatie op grond van handicap.

Beslissingen nemen
Met de term assistentiehond worden alle typen hulphonden bedoeld die professioneel zijn opgeleid. Maar onder de hulphonden is er toch een verschil tussen geleidehonden en assistentiehonden. Een geleidehond moet meestal meer zelfstandige beslissingen nemen. In de situatie bijvoorbeeld dat de baas zegt dat ze samen rechtdoor gaan lopen, maar op de route een scooter op de stoep staat, dan beslist de geleidehond zelf om daar omheen te leiden. Een assistentiehond neemt zelf ook wel beslissingen, maar werkt over het algemeen veel meer met commando’s.

Verschillende soorten
Er zijn veel verschillende soorten hulphonden. Iedere hond heeft een andere functie en helpt zijn baas op een andere manier om het dagelijkse leven makkelijker te maken.

1 De geleidehond
Een geleidehond helpt mensen die blind of slechtziend zijn. Mensen met een visuele beperking kunnen zo samen met hun hond veilig overal naartoe waar ze willen. De geleidehond leidt zijn baas om obstakels heen die ze onderweg tegenkomen.

2 De ADL-hulphond
Een ADL-hond helpt mensen met een lichamelijke beperking met de praktische handelingen die je in het dagelijkse leven tegenkomt. Bijvoorbeeld bij het helpen met een jas uittrekken, de wasmachine leeg halen of de deur open doen.

3 De signaalhond
Een signaalhond helpt mensen met een auditieve beperking. Deze hulphond kan bijvoorbeeld een seintje geven wanneer er iemand aanbelt, de wasmachine klaar is of als de baby huilt.

4 De epilepsie hulphond
Een epilepsiehond of seizurehond, kan helpen voor of bij een epileptische aanval. Deze hulphonden leren om aan te geven dat de persoon een aanval gaat krijgen, zodat deze medicijnen kan innemen of op het alarm kan drukken. Ook kan de hond geleerd worden de baas in de stabiele zijligging te leggen.

5 De diabetes hulphond
Een diabeteshond kan aangeven dat iemand met diabetes een insult gaat krijgen. Zo kan degene alvast medicijnen innemen.

6 De hulphond bij autisme
Een autismebegeleidingshond helpt mensen die autisme hebben. Ook worden deze honden vaak ingezet bij kinderen, zodat zij via de hond kunnen leren contact te leggen met andere mensen. Maar ook kan het zijn dat het kind aan de hond vastzit, zodat het kind niet zomaar de straat over kan rennen. De autismebegeleidingshond wordt daarnaast geregeld ingezet bij (jong) volwassenen. De hulphond gaat dan overal met het baasje mee naartoe en helpt dan om te zorgen dat de baas minder last heeft van prikkels. Ook kan de hond bijvoorbeeld een uitgang zoeken als het allemaal echt even te veel wordt.

7 De PTSS-hulphond
Een PTSS-hond is een hulphond die ingezet wordt voor mensen met traumatische ervaringen. Bijvoorbeeld een politie- of brandweerman die tijdens zijn werk een traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt. Ook kan dit voor iemand zijn die in zijn privéleven een trauma heeft opgelopen. De hulphond maakt het baasje wakker wanneer deze een nachtmerrie heeft en helpt daarnaast overdag ook wanneer het baasje stress heeft.

Herkenning
Hulphonden die aan het werk zijn, zijn te herkennen aan een hesje of tuig. Het tuig bestaat uit een harnas en een beugel en is vaak voorzien van de tekst ‘niet aaien’ of ‘niet afleiden’ en het logo van de geleidehondenschool. Ook hulphonden in opleiding dragen een dekje om de hond alvast te laten wennen aan zijn uniform dat hij als toekomstige hulphond draagt. Door tijdens de training een dekje te dragen is hij herkenbaar en kan er ook geoefend worden in winkels, horeca, openbaar vervoer en openbare gebouwen.

Belangrijk: een hulphond mag je nooit aaien als hij aan het werk is. Hierdoor raakt hij afgeleid en kan hij zijn baas minder goed helpen en dit kan zelfs tot gevaarlijke situaties leiden.